informeert schrijvers, vertalers & journalisten

editie 48 / september 2016

Een woord van de voorzitter

Ik had al enige tijd het gevoel dat er achter onze rug in de heimelijke duisternis, – anderen zullen zeggen in de openheid van het volle licht – hard gewerkt werd aan nogal drastische veranderingen in het economische bestaan van schrijvers en freelancejournalisten. Nee, ik heb het niet over de Brexit, pijnlijk moment van Angelsaksische verstandsverbijstering, en voor wie het anders ziet: een fraai staaltje van Britse buitenlandse diplomatie. Ik doel op de veranderingen in Europese auteursrechtelijke wetgeving die ervoor hebben gezorgd dat er regelmatig schokgolven door Europa zijn gegaan. Die zijn niet altijd door iedereen opgemerkt, maar ze hebben wel veranderingen teweeggebracht waaraan menig waarnemer nog ernstig moet wennen, ofschoon die wijzigingen in de juridische realiteit soms al tientallen jaren oud zijn.

De tovenaars van Luxemburg

een reisverslag van Kees Holierhoek zoals gepubliceerd in het verenigingsblad van het Netwerk Scenarioschrijvers/VSenV ter herdenking van een historische bustocht heen en weer naar Luxemburg alwaar de discussie over de grenzen van het leenrecht op internationaal niveau werd voortgezet

Berekening leenrechttarief per uitlening

Blijkens enkele reacties van leengeldontvangers was niet iedereen zich ervan bewust dat de uitkering van leenrechtgelden tot stand komt op grond van twee soorten gegevens: (1) het aantal uitleningen in de steekproef alsook (2) de officiële verkoopprijs van het uitgeleende werk. Dat is al heel lang zo. Omdat de leenmarkt als concurrerend met de koopmarkt gezien kan worden, wordt met deze formule uitdrukking gegeven aan gederfde economische waarde voor de schrijver. Lezers die het boek al via de bibliotheek hebben geleend, zijn immers minder geneigd het werk alsnog te kopen. Door de verkoopprijs mee te laten wegen in de bepaling van de hoogte van de leenrechtvergoeding wordt dus voor duurdere boeken een hogere leenrechtvergoeding berekend, omdat de schrijvers van deze boeken bij uitleen ook meer inkomsten mislopen.

Recente en komende rechtspraak

Verslag pleidooi hoger beroep in procedure kabelvergoedingen

Op maandag 25 april 2016 vond bij het Amsterdamse Gerechtshof het pleidooi plaats in de procedure tussen Lira en de kabelbedrijven ZIGGO en Zeelandnet over de betaling van kabelgelden voor de door Lira vertegenwoordigde schrijvers.

Mededelingen van het Lira-bestuur

– Samenstelling van het bestuur

– Terugkeer penningmeester

Vergadering van aangeslotenen 2016

Op zaterdag 18 juni vond Lira’s jaarlijkse vergadering van aangeslotenen plaats in De Balie in Amsterdam. Tijdens de jaarvergadering gaven de bestuursleden van Lira een toelichting op het jaarverslag 2015, het gevoerde beleid van 2015 en de aandachtspunten voor het beleid in 2016 en verder. Voor de aanwezige aangeslotenen de gelegenheid om vragen te stellen en hun oordeel over het gevoerde beleid te vellen. De notulen van deze bijeenkomst vindt u op de website van Lira. Daar vindt u ook het jaarverslag terug.

Agenda

Lirafonds: Socugelden

De Stichting Literaire Rechten Auteurs (Lira) int en verdeelt voor auteurs en journalisten bestemde kabelgelden, thuiskopievergoedingen, leenrechtgelden, reprorechtgelden en andere soorten auteursrechtelijke gelden.

Vertaler, trek je eigen plan!
Over de Vertaalslag 2016

Op zeven maart 2016 vond in de Amsterdamse Tolhuistuin de jaarlijkse Vertaalslag plaats, een avond georganiseerd door de VvL en de SLAA, mede gesubsidieerd door het Lirafonds. Als thema was gekozen voor "De vertaler als inspirator en initiator". Het werd een avond over klassieke muziek, de liefde (betaald en onbetaald), de hel en de hemel.

Vooraankondiging Literaire Vertaaldagen 2016

Op vrijdag 9 december en zaterdag 10 december vinden te Amsterdam de achttiende Literaire Vertaaldagen plaats. Thema van het symposium op vrijdag is ‘De vertaler als schrijver’. Er is een school die stelt dat vertalers per definitie schrijvers zijn, omdat ze van ‘iets’ ‘iets anders’ maken. Er is ook een school die stelt dat vertalers per definitie ambachtslieden zijn, omdat ze ‘iets anders’ van ‘iets bestaands’ maken. Maar bij veel vertalers staat het schrijverschap buiten kijf, omdat ze zelf ook boeken schrijven, omdat ze schrijven over vertalingen van henzelf of die van anderen of omdat ze uit een taal met een zodanig andere structuur vertalen dat schrijverschap vanzelf een vereiste wordt.

Valentijnfestival 2016

Het Valentijngenootschap, genootschap van auteurs van romantische boeken, een van de meest gelezen en door bibliotheken uitgeleende genres, organiseerde dit jaar voor de tweede maal het Valentijnfestival.

Hoe kom ik aan hulp en advies?

Stichting Sociaal Fonds Letterkundigen: financiële ondersteuning van schrijvers en vertalers

(Ingezonden mededeling) In de beroepsgroep van professionele schrijvers en vertalers kan het voorkomen dat iemand plotseling en tijdelijk een financieel probleem niet kan oplossen. In zo’n geval is het mogelijk de hulp in te roepen van het Sociaal Fonds Letterkundigen, zoals het officieel heet, afgekort SFL. Het bestuur van het Fonds beoordeelt de aanvragen op een aantal criteria, waarbij ook rekening wordt gehouden met de individuele situatie van de aanvrager. Er kan een eenmalig geldbedrag worden geboden, een enkele keer in de vorm van een renteloze lening, of persoonlijk advies worden gegeven.

Bestuur en bureau van de Stichting Lira

De Stichting Lira, opgericht op 23 oktober 1986, beheert als auteursrechtorganisatie op collectieve wijze auteursrechten en op het auteursrecht gebaseerde vergoedingsaanspraken van schrijvers, vertalers en journalisten die door hen individueel niet, of slechts met de grootst denkbare moeite, te gelde kunnen worden gemaakt.

Colofon

Het Lira Bulletin is een uitgave van de Stichting Lira en wordt sinds nummer 34 (mei 2011) digitaal verspreid onder aangeslotenen en relaties van de Stichting Lira, ook onder de ontvangers van een leenvergoeding, waarvan de verdeling jaarlijks door Lira wordt uitgevoerd in opdracht van de Stichting Leenrecht. Wie dit Bulletin ontvangt, is daarmee niet automatisch bij Lira aangesloten. Aansluiting komt pas tot stand via een handtekening op een zogenoemd aansluitingscontract waarin de auteur bepaalde rechten zoals kabelrechten aan de Stichting Lira in beheer toevertrouwt. Aansluiting bij Lira is kosteloos.